Uzorkovanje i Analiza Zemljišta: Ključni Koraci u Upravljanju Prinosima, Profitu i Plodnošću

Uzorkovanje zemljišta je esencijalni proces u očuvanju i poboljšanju plodnosti tla, neophodan za različite svrhe, uključujući poljoprivredu, voćarstvo, vinogradarstvo i zaštitu životne sredine. Ovaj korak omogućava detaljno razumevanje karakteristika zemljišta, pružajući informacije o pH vrednosti, sadržaju hranljivih materija, teksturi i drugim važnim parametrima.

Uzorkovanje i Analiza Zemljišta: Ključni Koraci u Upravljanju Prinosima, Profitu i Plodnošću

Zašto je važno uzorkovati zemljište?

Uzorkovanje zemljišta je esencijalni proces u očuvanju i poboljšanju plodnosti tla, neophodan za različite svrhe, uključujući poljoprivredu, voćarstvo, vinogradarstvo i zaštitu životne sredine. Ovaj korak omogućava detaljno razumevanje karakteristika zemljišta, pružajući informacije o pH vrednosti, sadržaju hranljivih materija, teksturi i drugim važnim parametrima.

Kako se uzima uzorak zemljišta?

Uzimanje uzoraka zemljišta može se izvoditi na različite načine, uključujući i upotrebu automatskih sondi na vozilima koje omogućavaju brzo i efikasno uzorkovanje velikih površina. Na ujednačenoj parceli, maksimalna površina za uzimanje uzoraka za osonvnu hemijsku analizu zemljišta je od 5 do 10 ha, dok je na neujednačenoj parceli preporučljivo uzimati uzorke sa manjih površina do 5 ha. Ukoliko se radi o uzimanje uzoraka zemljišta za određivanje lakopristupačnog, nitratnog azota (NO3) u zemljištu, onda je na ujednačenoj parceli, maksimalna površina za uzimanje uzoraka od 15 do 20 ha, dok je na neujednačenoj parceli preporučljivo uzimati uzorke sa površina od 5 do 10 ha. Parcelu sa neujednačenom nadmorskom visinom treba podeliti na tipične delove i uzeti uzorke sa svakog dela. U svakom slučaju za jedan uzorak, automatske sonde obavljaju između 15 do 25 uboda, obezbeđujući dovoljno zemljišta za formiranje reprezentativnog uzorka.

Pored toga, moderna tehnologija omogućava korišćenje satelitskih snimaka za analizu zemljišta. Na osnovu satelitskih snimaka, možemo detaljno posmatrati parcelu i identifikovati različite karakteristike. Uz pomoć istorijskih podataka o stanju posmatrane parcele, možemo kreirati zone koje odgovaraju specifičnim osobinama tla. Svaka od ovih zona predstavlja jedan uzorak zemljišta.

Kada je optimalno vreme za uzorkovanje zemljišta?

To zavisi od specifičnih potreba i ciljeva analize, ali uopšteno se preporučuje uzimanje uzoraka pre setve ili sadnje kako bi se omogućilo adekvatno planiranje mera đubrenja i drugih praksi upravljanja zemljištem.
Uzimanje uzoraka zemljišta neposredno pre setve obezbeđuje najtačniju meru hranljivih materija dostupnih usevu, ali prolećni period ima praktična ograničenja (kiša, blato, nedostatak vremena). Jesenje uzorkovanje zemljišta je možda najbolje i ima različite prednosti: manji vremenski pritisak za prikupljanje i analizu uzoraka, posebno ako se radi nakon žetve; više vremena za planiranje đubriva, uključujući kreiranje mapa za varijabilno đubrenje sa promenljivim dozama za svaku zonu; i mogućnost kupovine prave količine đubriva po nižoj ceni. (Cene su često, ali ne uvek, niže u jesen.) Najbolje vreme za jesenje uzorkovanje je nakon što se tlo ohladi na najmanje 10°C. Hladna tla smanjuju aktivnost mikroba koje mogu da mobilišu hranljive materije. Uzorci zemljišta prikupljeni nakon usporavanja ove aktivnosti bliže će odražavati sadržaj NO3. Ako farme planiraju da unesu đubrivo u jesen, uzorkovanje kada se zemljište spusti na 10°C (ne previše niže) trebalo bi da omogući jesenju primenu pre nego što se zemlja smrzne.
Uzorkovanje odmah nakon žetve može pokazati koji hranljivi sastojci, ako ih ima, nedostaju za usev tekuće godine, ali se uzorkovanje u ranoj jeseni ne preporučuje za planiranje đubrenja za sledeću godinu. Promene u nivoima azota se često dešavaju nakon uzorkovanja usled mineralizacije izazvane vlagom i gubitaka usled ispiranja, denitrifikacije i imobilizacije.

Nakon uzimanja uzoraka, sledi proces analize u laboratoriji. Tu se vrše različite analize kako bi se utvrdili ključni parametri zemljišta, uključujući pH vrednost, sadržaj hranljivih materija i teksturu. Ovi rezultati su temelj za donošenje odluka o đubrenju, upotrebi pesticida, izboru useva i drugim praksama upravljanja zemljištem.

Koje su prednosti različitih tehnika uzorkovanja?

Različite tehnike uzorkovanja omogućavaju uzimanje uzoraka na različitim dubinama i lokacijama, prilagođavajući se specifičnim potrebama analize i terena. Ove tehnike doprinose dobijanju reprezentativnih uzoraka, čime se obezbeđuje preciznost analize. Dubina uzorkovanja je kritična jer obrada i pokretljivost hranljivih materija u zemljištu mogu uticati na nivoe hranljivih materija u različitim zonama zemljišta. Dubina uzorkovanja zavisi najčešće od useva, dubine obrade tla i hranljivih materije koje treba analizirati.
Koreni biljaka, biološka aktivnost i nivoi hranljivih materija javljaju se uglavnom u gornjem sloju zemljišta 0-30 cm, pa se većina uzoraka zemljišta sakuplja unutar ovog sloja. Za voćnjake, vinograde i druge useve sa dubokim korenom, takođe treba uzeti uzorke iz 30–60 cm. Ukoliko je cilj određivanje lakopristupačnog, nitratnog azota (NO3) u zemljištu, tada dubina uzorkovanja varira prema usevu: za jaru ječam i povrće – 0 do 30 cm, a za ozimu pšenicu, uljanu repicu i soju – 0 do 30 cm, 30 do 60 cm i 60 do 90 cm. Za kukuruz, šećernu repu i suncokret, uzorci se uzimaju sa dubina od 0 do 30 cm, 30 do 60 cm i 60 do 90 cm.

Koliko često treba uzorkovati zemljište?

Koliko često treba uzorkovati zemljište? To zavisi od faktora kao što su tip zemljišta, klimatski uslovi, vrsta useva i prakse upravljanja zemljištem. Uopšteno, preporučuje se redovno uzorkovanje na nekoliko godina kako bi se pratili promene i održao optimalan nivo plodnosti zemljišta.

Uzorkovanje i analiza zemljišta su ključni koraci u očuvanju njegove plodnosti i efikasnom upravljanju resursima. Precizne informacije dobijene ovim procesom omogućavaju donošenje odluka koje doprinose produktivnosti i održivosti poljoprivredne proizvodnje i drugih sektora koji koriste zemljište kao osnovni resurs.

Za sve dodatne savete ili pitanja, pište nam ili nas pozovite.

Terra Controling TMD