Kako se pravilno uzorkuje zemljište i koliku to uštedu donosi

Stručnjaci novosadske kompanije Terra Controlling TMD, kojoj je uzorkovanje zemljišta uz primenu savremene tehnologije osnovna delatnost, objašnjavaju u razgovoru za Agrosmart kako se ta mera pravilno izvodi i koliko je ona korisna.
Image
-Pravilno uzorkovanje zemljišta prvenstveno је važno zbog dobijanja reprezentativnog uzorka za laboratorijsku analizu. Samo tako možemo biti sigurni da će taj jedan „mali“ uzorak ili količina zemljišta prezentovati celokupnu uzorkovanu površinu. U zavisnosti od izabranih analiza možemo dobiti sliku stanja parcele, odnosno njive ili uzorkovanog zemljišta, naglašava u razgovoru za Agrosmart Dušan Jovanović iz kompanije Terra Controlling TMD.

Ulaganje u analize brzo se isplati

-Pored osnovne hemijske analize koja nam pokazuje količinu hranjivih elemenata, kiselost i sadržaj humusa u zemljištu, detaljniju sliku ili eventualne probleme možemo otkriti dodatnim laboratorijskim analizama. Analiza na mikroelemente je izuzetno važna za trajne zasade a posebno dobri rezultati su se pokazali u vinogradima i lekovitom bilju. Za naše klijente koji rade prelazak na regenerativnu poljoprivredu analize na teške metale, ostatke pesticida i mikrobiološki sastav zemljišta imaju mnogo veći značaj, kaže Jovanović.

Preporuka je, dodaje, da se pre podizanja trajnih zasada uradi detaljnije uzorkovanje i analize koje mogu otkloniti ili preduprediti potencijalne probleme i nedostatke.

-Iako nekima to predstavlja finansijski trošak celokupno ulaganju u ovu uslugu se vrlo brzo isplati i finansijski je manje od kasnijeg ispravljanja problema, kaže Jovanović, koji je i vanredni profesor na Fakultetu tehničkih nauka u Novom Sadu, sa dugogodišnjim iskustvom u geoinformatici, odnosno obradi satelitskih snimaka i drugih vrsta prostornih podataka za potrebe poljoprivrede, kao i primeni principa pametne poljoprivrede u uzorkovanju zemljišta.

Jovanović je na ideju o osnivanju firme Terra Controlling TMD došao zajedno sa Antonijem Vićevićem, koji ima više od 25 godina iskustva u prodaji IT hardverskih i softverskih proizvoda i rešenja i Miodragom Miodragovićem, koji je iskusan menadžer u agrobiznisu. Kako kaže, ideja nastanka kompanije Terra Controlling TMD je nastala u trenutku razmišljanja o podizanju trajnih zasada leske. Sakupljajući sve neophodne informacije za početak, tri partnera uvidela su da u tom trenutku nijedna kompanija nije zaokružila ceo proces ili sve usluge koje mogu da se ponude jednom proizvođaču, i time mu olakšaju posao i donesu dodatnu uštedu.

Uzorkovanje, korak po korak

-Prvi korak je priprema i ona predstavlja jedan od osnovnih koraka. Sadrži faze sakupljanje informacija od klijenta, na osnovu koje sledi obrada i predlog uzorkovanja. Kompanija TCTMD razvila je algoritam, koji omogućava da se na osnovu satelitskih snimaka i veštačke inteligencije, posmatra cela parcela koja je treba da se uzorkuje, kroz dugi niz godina. Na taj način, mi imamo uvid kako se parcela „ponašala“ ne samo u toku jedne sezone, nego unazad pet ili više godina. Pored satelitskih snimaka, u kreiranju različitih zona za uzorkovanje, koristimo i mape prinosa (ukoliko klijent ima takve podatke) kao i mape visina. Nakon uvida u sve podatke, potencijalnom klijentu prezentujemo predlog zona za uzorkovanje koje su različitih površina, i zajedno sa njim određujemo različite zone parcele koje se uzorkuju – objašnjava Jovanović.

Nakon dogovora sa klijentom, prelazi sa na samo uzorkovanje. Uobičajeno je, dodaje sagovornik Agrosmarta, da svaki pojedinačni uzorak ima od 15 do 25 jasno označenih lokacija na kojima se obavlja uzorkovanje, bez obzira na veličinu uzorka. Praksa je pokazala da jedan uzorak može da predstavlja površinu od hektara (voćnjaci, vinogradi) pa do pet hektara (većinom ratarstvo). Uzorkovanje se radi automatski, sa nemačkim sondama za uzorkovanje, sa mogućnošću za različite dubine (0-30 cm, 30-60 cm, 60-90 cm). Svaki ubod je precizno obeležen upotrebom Trimble GNSS uređajima. Zatim, sledi pakovanje i označavanje uzoraka, kao i transfer ka izabranoj laboratoriji, gde se vrši sušenje kompletnog uzorka, homogenizacija uzorka i analiza (OHS, mikroelementi,…).
Uzorkovanje se radi automatski, nemačkim sondama (Bodenprobetechnik Peters GmbH) za uzorkovanje, sa mogućnošću za različite dubine (0-30 cm, 30-60 cm, 60-90 cm). Svaki ubod je precizno obeležen upotrebom Trimble GNSS uređajima.

-Nakon dobijanja rezultata analize, u direktnom kontaktu sa klijentom tumačimo rezultate i pronalazimo rešenja, a potom dajemo preporuka za odgovarajuće agrotehničke mere – veli Jovanović. – Plodnost tla ili stručnim rečnikom govoreći sadržaj osnovnih hemijskih elemenata nije jednaka na celoj parceli i to se bolje primeti na većim parcelama. Iako je preporuka da uzorak obuhvata površinu od tri do pet hektara, naš predlog je da se svaka parcela-proizvodna jedinica gleda zasebno i da se zone uzorkovanja prave spram stanja parcele.
Image
Korišćenje mapa visina, mapa prinosa i satelitskih snimaka koji su parcelu posmatrali kroz vreme, zajedno sa rezultatima analize zemljišta, omogućava, da se pogotovo na većim parcelama definišu najbolje moguće zone koje su imale različite rezultate prinosa, kao posebne zone za upravljanje odnosno zone koje će imati odgovarajuću jedinstvenu agrotehničku meru.

-Jednostavno, nakon uzorkovanja i analize zemljišta klijenti dobijaju mape obezbeđenosti na osnovu kojih se može videti realno stanje parcele. Takve mape obezbeđenosti koriste se za kreiranje odgovarajućih mapa za varijabilno đubrenje, bez obzira da li korisnici imaju opremu za varijabilno đubrenje ili ne. Jedan primer koji je urađen za klijenta EuroHerbs je dat u nastavku. Klijentu je na taj način omogućeno varijabilno đubrenje iako nema rasipač sa mogućnošću varijabilnog rasipanja. Svaka zona ima svoje dimenzije pravilnog oblika i svaka zona ima količinu đubriva koja treba da se primeni – objašnjava Jovanović.